1. Chromosomal Disorder (Blood Karyo typing)
Chromosome ဆိုတာကေတာ႔ ခႏၶာကိုယ္ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာ အားလံုးရဲ႔ မ်ိဳးရိုး ဗီဇ ေသာ႔ခ်က္ ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ တဲ႔ အရာေပါ႔ဗ်ာ။ ဒီေကာင္ ေတြ အစီအစဥ္ မက်ျဖစ္ေတာ႔ ကေလးမယ္ ဒုကၡ ေရာက္ရ ေတာ႔တာေပါ႔။ စာရႈသူတို႔ သိေနျပီးတဲ႔ Downs Syndrome ဆိုတာ ဒီေကာင္ေတြ တလြဲ ျဖစ္ရ လို႔ေပါ႔။ (Downs Syndrome ) ကေတာ႔ အေမ အသက္ ႀကီးမွ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ရင္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္)
Karotyping ဆိုတာကို ဘာေႀကာင္႔ လုပ္လဲ ဆိုေတာ႔ -
မိဘမွာ ကေလးကို ဒုကၡ ေပးႏိုင္မယ္႔ ပံုမွန္ မဟုတ္တဲ႔ Chromosome ရွိမရွိ စမ္းသပ္ ဆံုးျဖတ္ခ်င္တဲ႔အခါ
အေမကို ကိုယ္၀န္ မရႏိုင္ေအာင္ (သို႔) ကိုယ္၀န္ ပ်က္က် ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ႔ Chromosome ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ရွိမရွိ ထစသျဖင္႔ စမ္းသပ္ စစ္ေဆး ခ်င္တဲ႔အခါ မ်ိဳးေတြ မွာ လုပ္ပါတယ္။
2. Thalassemia Test
Thalassemia ဆိုတာ ကေတာ႔ မိဘမ်ားကေန သားသၼီးဆီကို မ်ိဳးရိုး ဗီဇေၾကာင္႔ ျဖစ္သြား ရတဲ႔ ေသြးေရာဂါ တမ်ိဳးပါပဲ။ (ေဆြမ်ိဳးနီးစပ္ခ်င္း အိမ္ေထာင္ ျပဳတဲ႔ အခါမ်ိဳးမွာ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္)
ဒါ႔ေႀကာင္႔ ဘယ္သူမွ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ႏိုင္စြမ္း မရွိတဲ႔ နိယာမ (၅)ခ်က္ ထဲက တစ္ခုအပါအ၀င္ ျဖစ္တဲ႔ ဒီ ဗီဇနိယာမကို ႀကိဳတင္ သိရွိ ဆင္ျခင္ျခင္း ျဖင္႔သာ ကာကြယ္ ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
3. HIV ပိုးရွိမရွိစစ္ျခင္း
ျမင္ရံုနဲ႔ေတာ႔ သန္႔မွန္း မသိႏိုင္ဘူး ဆိုသလို ပါပဲ … ဒီပိုး ရွိသူ အမ်ားစုဟာ ကိုယ္ကိုယ္ကို ပိုးရွိ ေနမွန္း မသိႀကပါဘူး ။ ေသြးစစ္ ရင္ေတာင္ မွ HIV Antibody Test ကို စစ္လို႔ ရွိရင္ ခႏၶာကိုယ္ ထဲကို ပိုးစ ၀င္တဲ႔ (၆) ပါတ္ကေန (၁၂)ပါတ္ထိမ ေတြ႔ ႏိုင္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႔မွလည္း (၆)လ ထိတိုင္ေအာင္ မေတြ႔ရ ပါဘူး။ ဒီကာလကို Window period လို႔ေခၚပါတယ္။ ကိုယ္ထဲကို ပိုးက ၀င္ေနေပမယ္႔ ခႏၵာကိုယ္ ကေန ဒီပိုးကို တုန္႔ျပန္တဲ႔ ပဋိပစၥည္း Antibody က မထြက္ေသးေတာ႔ ေဆးစစ္တဲ႔အခါမွာ Negative ျပေနပါတယ္။ Antigen Test (သို႔) PCR TEST ကို စစ္ရင္ေတာ႔ (၂)ပါတ္ ကေန (၃)ပါတ္ အတြင္းမွာ ဒီပိုး ကူးစက္ျခင္း ရွိမရွိ ဆိုတာကို သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ ေရာဂါပိုး ဟာ တစ္ဦးကို တစ္ဦး ကူးစက္ ႏိုင္တဲ႔ အျပင္ ေမြးဖြားလာမယ္႔ ကေလးကိုပါ ကူးစက္ ႏိုင္ပါတယ္။
4. အသဲေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုး နဲ႔ စီပိုး (Hepatitis B & C) ကိုစစ္ျခင္း
ဒီပိုးေတြကလည္း HIV ပိုးလိုပဲ လိင္ ကေန တဆင္႔ ကူးစက္ ႏိုင္တာေႀကာင္႔ ႀကိဳတင္ စစ္ေဆး သင္႔ပါတယ္။ ဒီပိုးေတြက အသဲေရာင္ အသား၀ါ ေရာဂါကို ျဖစ္ေစရံု သာမက ဘဲ အသဲေျခာက္ျခင္း နဲ႔ အသဲကင္ဆာ တို႔ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
5. VDRL Test (ကာလသား ေရာဂါပိုး အတြြက္ စစ္ျခင္း)
အေမ လုပ္တဲ႔သူမွာ ကာလသား ေရာဂါရွိေနရင္ ကေလးေတြ႔ရဲ႕ တစ္၀က္ နီးပါးဟာ မေမြးခင္ မွာျဖစ္ေစ ေမြးျပီးတဲ႔ ေနာက္မွာ ျဖစ္ေစ အသက္ ေသဆံုး ႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ ရွင္ခဲ႔ရင္လဲ ကေလးဟာ ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြး တာေတြ ၊ အျမင္ / အႀကား အာရံုေတြ ခ်ိဳ႔ယြင္း တာေတြ … စသ ျဖင္႔ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္စဥ္ ကာလမွ ေစာေစာစီးစီး စီစစ္မိျပီး antibiotics ပိုးသတ္ေဆး အသံုးျပဳမယ္ ဆိုရင္ေတာ႔ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း ႏိုင္ပါတယ္။
6. Thyroid Function Test
Thyroid ဆိုတာက gland (အက်ိတ္ တခု) ပဲ။ သူကေနျပီးေတာ႔ Thyroid Hormone ဆိုတဲ႔ ေဟာ္မုန္း တမ်ိဳးထြက္တယ္။ ဒီ ေဟာ္မုန္း က ခႏၵာကိုယ္ ရဲ႔ ဇီ၀ကမၼ ျဖစ္ပ်က္ အားလံုးမွာ ပါ၀င္ရတဲ႔ ေဟာ္မုန္း ပဲ။ ကေလးေတြအတြက္က ခႏၶာကိုယ္ ေကာ ဦးေႏွာက္ ေကာ ဖြံျဖိဳးဖို႔ရာ အတြက္ အရမ္း လိုအပ္တယ္။ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္စဥ္မွာ ဒီေဟာ္မုန္း က နည္းေနရင္ ကေလးမွာက ဥာဏ္ရည္ မမီတာေတြ ၊ ဖံြျဖိဳးမႈ ေႏွးတာေတြ … စသျဖင္႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေႀကာင္႔ အိမ္ေထာင္ မျပဳမီက တိုင္ ဒီေဟာ္မုန္းေတြ နည္းမနည္း ႀကိဳသိ ထားတဲ႔အခါ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈ ျပဳလုပ္ ႏိုင္ပါတယ္။
7. ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္း (Blood Sugar)
အေမ လုပ္တဲ႔သူမွာ ၎ေရာဂါ ရွိေနရင္ ကို္ယ္၀န္ေဆာင္ တဲ႔အခါမွာ ကေလးေကာ အေမအတြက္ပါ အႏၱရာယ္ ရွိႏိုင္ပါတယ္
8. Male Fertility Test
အမ်ိဳးသား၏ သုတ္ထဲတြင္ ပါေသာ သုတ္ေကာင္ (Sperm) မ်ား ၏ အရည္အေသြး စြမ္းေဆာင္ရည္ သည္ ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ ေစျခင္း ရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္း
9. Female Fertility test
အမ်ိဳးသမီးကို ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္း (အမ်ိဳးသမီး ၏ ရာသီစက္၀န္း (၃) ရက္ေျမာက္ ေန႔တြင္ (Day 3 FSH test ) ဆိုသည္႔ (Follicle Stimulating Hormone) ကို စစ္ေဆး တိုင္းတာျခင္း။
Chromosome ဆိုတာကေတာ႔ ခႏၶာကိုယ္ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာ အားလံုးရဲ႔ မ်ိဳးရိုး ဗီဇ ေသာ႔ခ်က္ ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ တဲ႔ အရာေပါ႔ဗ်ာ။ ဒီေကာင္ ေတြ အစီအစဥ္ မက်ျဖစ္ေတာ႔ ကေလးမယ္ ဒုကၡ ေရာက္ရ ေတာ႔တာေပါ႔။ စာရႈသူတို႔ သိေနျပီးတဲ႔ Downs Syndrome ဆိုတာ ဒီေကာင္ေတြ တလြဲ ျဖစ္ရ လို႔ေပါ႔။ (Downs Syndrome ) ကေတာ႔ အေမ အသက္ ႀကီးမွ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ရင္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္)
Karotyping ဆိုတာကို ဘာေႀကာင္႔ လုပ္လဲ ဆိုေတာ႔ -
မိဘမွာ ကေလးကို ဒုကၡ ေပးႏိုင္မယ္႔ ပံုမွန္ မဟုတ္တဲ႔ Chromosome ရွိမရွိ စမ္းသပ္ ဆံုးျဖတ္ခ်င္တဲ႔အခါ
အေမကို ကိုယ္၀န္ မရႏိုင္ေအာင္ (သို႔) ကိုယ္၀န္ ပ်က္က် ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ႔ Chromosome ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ရွိမရွိ ထစသျဖင္႔ စမ္းသပ္ စစ္ေဆး ခ်င္တဲ႔အခါ မ်ိဳးေတြ မွာ လုပ္ပါတယ္။
2. Thalassemia Test
Thalassemia ဆိုတာ ကေတာ႔ မိဘမ်ားကေန သားသၼီးဆီကို မ်ိဳးရိုး ဗီဇေၾကာင္႔ ျဖစ္သြား ရတဲ႔ ေသြးေရာဂါ တမ်ိဳးပါပဲ။ (ေဆြမ်ိဳးနီးစပ္ခ်င္း အိမ္ေထာင္ ျပဳတဲ႔ အခါမ်ိဳးမွာ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္)
ဒါ႔ေႀကာင္႔ ဘယ္သူမွ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ႏိုင္စြမ္း မရွိတဲ႔ နိယာမ (၅)ခ်က္ ထဲက တစ္ခုအပါအ၀င္ ျဖစ္တဲ႔ ဒီ ဗီဇနိယာမကို ႀကိဳတင္ သိရွိ ဆင္ျခင္ျခင္း ျဖင္႔သာ ကာကြယ္ ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
3. HIV ပိုးရွိမရွိစစ္ျခင္း
ျမင္ရံုနဲ႔ေတာ႔ သန္႔မွန္း မသိႏိုင္ဘူး ဆိုသလို ပါပဲ … ဒီပိုး ရွိသူ အမ်ားစုဟာ ကိုယ္ကိုယ္ကို ပိုးရွိ ေနမွန္း မသိႀကပါဘူး ။ ေသြးစစ္ ရင္ေတာင္ မွ HIV Antibody Test ကို စစ္လို႔ ရွိရင္ ခႏၶာကိုယ္ ထဲကို ပိုးစ ၀င္တဲ႔ (၆) ပါတ္ကေန (၁၂)ပါတ္ထိမ ေတြ႔ ႏိုင္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႔မွလည္း (၆)လ ထိတိုင္ေအာင္ မေတြ႔ရ ပါဘူး။ ဒီကာလကို Window period လို႔ေခၚပါတယ္။ ကိုယ္ထဲကို ပိုးက ၀င္ေနေပမယ္႔ ခႏၵာကိုယ္ ကေန ဒီပိုးကို တုန္႔ျပန္တဲ႔ ပဋိပစၥည္း Antibody က မထြက္ေသးေတာ႔ ေဆးစစ္တဲ႔အခါမွာ Negative ျပေနပါတယ္။ Antigen Test (သို႔) PCR TEST ကို စစ္ရင္ေတာ႔ (၂)ပါတ္ ကေန (၃)ပါတ္ အတြင္းမွာ ဒီပိုး ကူးစက္ျခင္း ရွိမရွိ ဆိုတာကို သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ ေရာဂါပိုး ဟာ တစ္ဦးကို တစ္ဦး ကူးစက္ ႏိုင္တဲ႔ အျပင္ ေမြးဖြားလာမယ္႔ ကေလးကိုပါ ကူးစက္ ႏိုင္ပါတယ္။
4. အသဲေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုး နဲ႔ စီပိုး (Hepatitis B & C) ကိုစစ္ျခင္း
ဒီပိုးေတြကလည္း HIV ပိုးလိုပဲ လိင္ ကေန တဆင္႔ ကူးစက္ ႏိုင္တာေႀကာင္႔ ႀကိဳတင္ စစ္ေဆး သင္႔ပါတယ္။ ဒီပိုးေတြက အသဲေရာင္ အသား၀ါ ေရာဂါကို ျဖစ္ေစရံု သာမက ဘဲ အသဲေျခာက္ျခင္း နဲ႔ အသဲကင္ဆာ တို႔ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
5. VDRL Test (ကာလသား ေရာဂါပိုး အတြြက္ စစ္ျခင္း)
အေမ လုပ္တဲ႔သူမွာ ကာလသား ေရာဂါရွိေနရင္ ကေလးေတြ႔ရဲ႕ တစ္၀က္ နီးပါးဟာ မေမြးခင္ မွာျဖစ္ေစ ေမြးျပီးတဲ႔ ေနာက္မွာ ျဖစ္ေစ အသက္ ေသဆံုး ႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ ရွင္ခဲ႔ရင္လဲ ကေလးဟာ ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြး တာေတြ ၊ အျမင္ / အႀကား အာရံုေတြ ခ်ိဳ႔ယြင္း တာေတြ … စသ ျဖင္႔ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္စဥ္ ကာလမွ ေစာေစာစီးစီး စီစစ္မိျပီး antibiotics ပိုးသတ္ေဆး အသံုးျပဳမယ္ ဆိုရင္ေတာ႔ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း ႏိုင္ပါတယ္။
6. Thyroid Function Test
Thyroid ဆိုတာက gland (အက်ိတ္ တခု) ပဲ။ သူကေနျပီးေတာ႔ Thyroid Hormone ဆိုတဲ႔ ေဟာ္မုန္း တမ်ိဳးထြက္တယ္။ ဒီ ေဟာ္မုန္း က ခႏၵာကိုယ္ ရဲ႔ ဇီ၀ကမၼ ျဖစ္ပ်က္ အားလံုးမွာ ပါ၀င္ရတဲ႔ ေဟာ္မုန္း ပဲ။ ကေလးေတြအတြက္က ခႏၶာကိုယ္ ေကာ ဦးေႏွာက္ ေကာ ဖြံျဖိဳးဖို႔ရာ အတြက္ အရမ္း လိုအပ္တယ္။ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္စဥ္မွာ ဒီေဟာ္မုန္း က နည္းေနရင္ ကေလးမွာက ဥာဏ္ရည္ မမီတာေတြ ၊ ဖံြျဖိဳးမႈ ေႏွးတာေတြ … စသျဖင္႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေႀကာင္႔ အိမ္ေထာင္ မျပဳမီက တိုင္ ဒီေဟာ္မုန္းေတြ နည္းမနည္း ႀကိဳသိ ထားတဲ႔အခါ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈ ျပဳလုပ္ ႏိုင္ပါတယ္။
7. ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္း (Blood Sugar)
အေမ လုပ္တဲ႔သူမွာ ၎ေရာဂါ ရွိေနရင္ ကို္ယ္၀န္ေဆာင္ တဲ႔အခါမွာ ကေလးေကာ အေမအတြက္ပါ အႏၱရာယ္ ရွိႏိုင္ပါတယ္
8. Male Fertility Test
အမ်ိဳးသား၏ သုတ္ထဲတြင္ ပါေသာ သုတ္ေကာင္ (Sperm) မ်ား ၏ အရည္အေသြး စြမ္းေဆာင္ရည္ သည္ ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ ေစျခင္း ရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္း
9. Female Fertility test
အမ်ိဳးသမီးကို ကိုယ္၀န္ ရႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္း (အမ်ိဳးသမီး ၏ ရာသီစက္၀န္း (၃) ရက္ေျမာက္ ေန႔တြင္ (Day 3 FSH test ) ဆိုသည္႔ (Follicle Stimulating Hormone) ကို စစ္ေဆး တိုင္းတာျခင္း။
No comments:
Post a Comment