စိန္ေဈးႏံႈးကိုသတ္မွတ္ရာတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္၄ခ်က္ျဖင္႔သတ္မွတ္ပါသည္။4Cဟုအတိုေကာက္မွတ္ႏိုင္သည္။
၁။ Carat -စိန္၏အေလးခ်ိန္
၂။ Clarity -စိန္၏သန္႔စင္မႈ
၃။ Cut -စိန္၏ေသြးကြက္ပံုက်မက်
၄။ Color -စိ္န္၏အေရာင္အေသြး
အထက္ပါအခ်က္၄ခ်က္သည္တခ်က္ကိုတခ်က္မွီခိုမႈရွိသည္ ။
ဥပမာစိန္၏အရြယ္မွာ၃ကာရက္ရွိျပီးအေရာင္မွာအညိုေရာင္ျဖစ္ေနသည္။
စိန္ကိုေရွးစိန္ေသြးကြက္ျဖင္႔ေသြးထားမည္။သာမန္မ်က္ေစ႔(မွန္ဘီလူးမပါ
)ၾကည္႔ပါကစိန္အတြင္းသားႏွင္႔ မ်က္ႏွာျပင္တြင္အမည္းစက္ႏွင္႔အနာရွိေနပါက
စိန္အရြယ္၁ကာရက္ရွိျပီး အ၀ါေရာင္အေနမရွိေသာစိန္ကသာလွ်င္ပိုတန္ဖိုးရွိေလသည္။
၁။Carat
ရတနာမ်ား၏အေလးခ်ိန္ကိုေဖာ္ျပရာတြင္ ကာရက္ခ်ိန္ကိုသံုးပါသည္
ျမန္မာျပည္တြင္ရတီခ်ိန္ကိုသံုးေသာ္လည္း
ကမၻာ့ေဈးကြက္တြင္ကာရက္ကိုသာသံုးပါသည္။ ၁ကာရက္=၁.၁ရတီ
၂။ Clarity
စိန္၏သန္႔စင္မႈကိုေအာက္ပါအတိုင္းသတ္မွတ္ပါသည္။
F=Flawless
IF=Internally Flawless
VVS1=Very Very Small Inclusion
VS=Very Small Inclusion
S1=Small Inclusion
I=Inclusion
P=Commercial Use
F&IF
အဆင္႔မ်ားသည္၁၀ဆမွန္ဘီလူးျဖင္႔ၾကည္႔ပါကလံုး၀အနာအဆာမရွိျခင္းျဖစ္သည္။ VVS1
မွာသာမန္မ်က္စိျဖင္႔အနာမျမင္ႏိုင္ပဲ၁၀ဆခ်ဲ႔မွန္ဘီလူးျဖင္႔ၾကည္႔လွ်င္
အပ္ေခါင္းေလာက္ရွိေသာအမႈန္ကို
ေက်ာက္မ်က္ပညာရွင္ကေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာအေခၚအရအစင္အသန္႔ဟုေခၚႏိုင္ပါသည္။ ေဈးကြက္တြင္VVS1 VVS2
ဟူ၍ထပ္မံခြဲထားပါသည္။ VVS2တြင္အမႈန္၂စက္၃စက္ခန္႔ပါႏိုင္ပါသည္။
VSSတြင္လည္းVS1 VS2 ဟူ၍ထပ္
ခြဲပါသည္။အစက္အေျပာက္အနာအဆာမ်ားပါႏိုင္ပါေသးသည္။ S1တြင္လည္း S1, S2,
S3ဟူ၍ခြဲထားပါသည္။
အနာၾကီးအမည္းစက္မ်ားပါႏိုင္ျပီးမ်က္စိျဖင္႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။Iတြင္လည္း
I1,I2ဟူ၍ခြဲၾကပါသည္ ။ျမန္မာအေခၚေရခဲသားဟုေခၚသည္။ေ ရခဲတံုးကိုၾကည္႔
လွ်င္အသားမၾကည္ဘဲအက္ေၾကာင္းမ်ားေတြ႔ရသကဲ႔သို႔
၄င္းစိန္တြင္လည္းစိန္၏အလင္းမရွိေတာ႔ဘဲ ေရခဲတံုးကဲ႔သို႔ျဖစ္ေနပါသည္။
ေနာက္ဆံုးအမ်ိဳးအစားပီမွာအလြန္ညံ႔ေသာစိန္ျဖစ္ျပီးလံုး၀မ၀ယ္သင္႔ေပ။
ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင္႔ ပြင္႔အားေကာင္းလွ်င္(မီးအားေကာင္းလွ်င္)
ၾကိဳက္ၾကသည္။
စိန္၏သေဘာမွာအၾကမ္းအားျဖင္႔အနည္းငယ္၀ါေနလွ်င္မီးပိုအားေကာင္းသည္။
၃။Cut
စိန္၏ေသြးကြက္ပံုမက်လွ်င္လည္းစိန္၏မီးေကာင္းမႈ၊
လင္းလက္မႈအလွကိုမေဖာ္ျပႏိုင္ေပ။ စိန္တပြင္႔လွ်င္အကြက္၅၇ကြက္ရွိပါသည္။
အခ်ိဳ႔စိန္တြင္၅၈ကြက္ရွိေနတတ္ပါသည္။ အပိုကြက္ကို extra
Facetedဟုေခၚသည္။
၄င္းအပိုကြက္၁ကြက္ပါျခင္းသည္လည္းစိန္၏ေဈးႏံႈးကိုက်ေစပါသည္။
သာမန္မ်က္စိျဖင္႔မျမင္ႏိုင္ေပ။ ျမန္မာျပည္တြင္ေရွးအခါကစိန္မ်ားကို
၅၇ကြက္နည္းျဖင္႔မေသြးၾကပါ။ စိန္အေလးခ်ိန္မေလ်ာ႔ေစရန္ႏွင္႔
နည္းပညာအားနည္းမႈမ်ားေၾကာင္႔ျဖစ္သလိုေသြးထားၾကေလသည္။
ထို႔ေၾကာင္႔ပံုပန္းမက်ျဖစ္ျပီးစိန္၏ပြင္႔အားႏွင္႔ အလွအပကိုမေဖာ္ျပႏိုင္ေပ။
ယေန႔ေခတ္တြင္ အပါးရိုင္းပံုက်၅၇ကြက္စိန္ကိုသာ ကမၻာ႔ေဈးကြက္၀င္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင္႔ေရွးစိန္မ်ားအရြယ္ၾကီးျပီးမလွပသျဖင္႔တန္ဖိုးနည္းပါသည္။
၄။ Color
စိန္၏အေရာင္ကိုေအာက္ပါအတိုင္းအဆင္႔ခြဲထားပါသည္။
D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N,…………X
D, E, F =Colorless
G, H, I=Tinted White
K, L, M = Faint Yellow
N, O, P, Q, R, S, T =Very Ligh Yellow
U, V, W, X = Light Yellow
ျမန္မာအေခၚအရ I color ကိုအျဖဴဟုေခၚသည္။ အမွန္တကယ္တြင္
အေတြ႔အၾကံဳရွိသူမ်ားသာ- G-Iကိုမွန္ဘီလူးျဖင္႔ၾကည္႔ပါက
အနည္းငယ္၀ါေနေၾကာင္းျမင္ႏိုင္ပါသည္
၊ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား၏အၾကိဳက္မွာအနည္းငယ္၀ါျပီဲး J-N အေရာင္၊သန္႔စင္မႈအဆင္႔
VVS2ကိုၾကိဳက္ၾကသည္။
အေရာင္နိမ္႔ျပီးသန္႔စင္မႈျမင္႔သည္ကိုပိုမိုႏွစ္သက္ၾကပါသည္။
အေမရိကားတြင္မူလူအမ်ားစုမွာအေရာင္ျမင္႔ျပၤီ F, G, H သန္႔စင္မႈအဆင္႔ S1,
Iကိုသာအမ်ားဆံုး၀ယ္ယူ၀တ္ဆင္ၾကသည္။
ေဈးကြက္တြင္မူ D, E, Fမွာ၄င္း၏ရွားပါးမႈေၾကာင္႔ တန္ဖိုးက်ျခင္းမရွိသျဖင္႔ ရတနာစုသူမ်ား၀ယ္သင္႔ပါသည္။
